در ادامه به بررسی تفاوت میان این دو رابط و توضیحاتی درباره (M.2) میپردازیم.
رابط SATA
«رابط پیشرفته متوالی» (Serial Advanced Technology Attachment) یا به اختصار (SATA) یک گذرگاه رایانهای برای ارتباط میان ابزارهای ذخیرهسازی دادهها (همچون درایو حالتجامد، درایو هارد دیسک و درایوهای نوری) با گذرگاه میزبان است.
رابط SATA در سال 2000 معرفی و نخستین بار در سال 2003 استفاده شد و به خاطر چندین و چند مزیت محسوس از جمله سایز کابل کاهشیافته، هزینه کمتر، انتقال سریعتر دادهها از طریق نرخ سیگنالدهی بالاتر و انتقال کارآمدتر به مرور تا سال 2009 جایگزین استاندارد پیشین (PATA) شد.
رابط SATA در قالب چند نسل مختلف عرضه شده است. برای مثال نسل دوم SATA با دوبرابرکردن سرعت انتقال به سرعت 3 گیگابیت بر ثانیه رسید و نسل سوم در سال 2009 مجددا با دوبرابرکردن سرعت به قابلیت انتقال اطلاعات 6 گیگابیت بر ثانیه دست یافت.
این رابط بیشتر در دستگاههایی چون کامپیوترهای شخصی و لپتاپها به کار میرود گرچه در برخی دستگاههای ذخیرهسازی دیگر نیز شاهد استفاده از آن هستیم.
رابط SAS
رابط SAS یک پروتکل سریالی نقطه به نقطه برای انتقال داده به و از دستگاههای ذخیرهسازی است. این استاندارد جایگزین تکنولوژی Parallel SCSI شد که در اوایل دهه 1980 پا به میدان گذاشته بود.
SAS با تکنولوژی پیچیدهای سروکار دارد که آن را به عنوان بهترین رابط برای بهرهگیری در سرورها تبدیل میکند. SAS کانکتورهای چندکارهتری عرضه میکند و در خواندن و نوشتن داده به شکل متوالی سریعتر است.
پروتکل SAS-1 ابتدا در سال 2004 و با سرعت 3 گیگابیت بر ثانیه معرفی شد، اما پروتکل SAS-4 که سال 2017 کامل شد با پیشرفتهای صورت گرفته به سرعت انتقال اطلاعات 22.5 گیگابیت بر ثانیه دست یافته است.اکنون نسخه جدیدی نیز در حال توسعه است که میتواند سرعت را تا 45 گیگابیت بر ثانیه افزایش دهد.
فرم فکتور M.2
(M.2) را باید به عنوان فرم فکتور و مشخصهای مربوط به رابط تعریف کرد. فرم فاکتور به جنبهای از طراحی سختافزار اشاره دارد که اندازه، شکل و مشخصات فیزیکی آن را تعیین میکند.
فرم فکتور M.2 به سازندگان دستگاهها و قطعات اجازه میدهد ماژولهای ذخیرهسازی را درون دستگاههای بسیار باریک و کوچک قرار دهند؛ برای مثال برخی لپتاپهای بسیار باریک امروزی که قصد بهرهگیری از درایو حالتجامد (SSD) دارند از فرم فکتور M.2 بهره میگیرند.
سوکتهای M.2 را میتوان در بسیاری از سرورها و مادربردها مشاهده کرد. درایوهای حالتجامد M.2 قادرند به ظرفیتهای انتقال اطلاعات بالایی برسند اما این موضوع تا حد زیادی بستگی به رابطی دارد که از آن استفاده میکنند. برای مثال درایو حالت جامد M.2 که از رابط SATA استفاده میکند محدود به امکانات انتقال سرعت همین رابط است.
تفاوتهای SAS و SATA
گرچه هر دو تکنولوژی SAS و SATA در نگاه کلی یک کار را انجام میدهند اما برپایهی سختافزارهای متفاوتی طراحی شدهاند.
SAS عموما گرانتر است و عملکرد بهتری در سرورهایی دارد که باید پردازشهای سنگین انجام دهند. اگر سرورها یا هارد درایوهایی به قصد بهرهگیری آنها در کسبوکار تهیه میکنید بهتر است سراغ تکنولوژی SAS بروید.
SATA ارزانتر است و بهترین عملکردش را در ذخیرهسازی فایلهای کامپیوترهای شخصی یا استفاده از درایوهای اکسترنال به نمایش میگذارد. سختافزارهای SATA پیچیدگی کمتری دارند و به همین دلیل ارزانترند.
با یک کابل که از تکنولوژی SATA بهره میگیرد فقط میتوان مادربرد را به درایو ذخیرهسازی وصل کرد اما با یک کابل SAS میتوان مادربرد را به درایو ذخیرهسازی و یک سختافزار دیگر که کانکتورهای SAS داشته باشند متصل نمود.
تفاوتهای M.2 و SATA
M.2 قابل استفاده در تعداد متنوعی از موارد مربوط به ذخیرهسازی اطلاعات و غیر از آن است و بیشتر به عنوان یک فرم فکتور و یکی از مشخصات رابط برای کامپیوترها شناخته میشود. SATA اما یک رابط گذرگاه است که منحصرا برای دستگاههای ذخیرهسازی داده کاربرد دارد.
گرچه وقتی به یک هارد M.2 SSD اشاره میکنیم ممکن است منظورمان یک ماژول SATA باشد اما نباید M.2 را به جای SATA استفاده کنیم چرا که M.2 میتواند هم از رابط SATA و هم از PCIe استفاده کند گرچه نه در یک ماژول واحد.
یک تفاوت مهم دیگر میان SATA و M.2 که هنگام تعمیر سیستم یا ارتقای آن باید مد نظر داشته باشیم این است که گرچه دستگاههای مجهز به تکنولوژی SATA از قابلیت تعویض حین کار بهره میبرند (برای متصل یا جدا کردن این وسایل نیاز نیست کامپیوتر را خاموش کنیم) اما تلاش برای اتصال یا جداکردن هر نوع هارد درایو حالت جامد M.2 هنگامی که سیستم هنوز در حال کار است اصلا توصیه نمیشود.