فهرست مطالب
- مقدمه
- سایر الزامات امنیتی
- موقعیت مناسب اتاق سرور
- مقاوم سازی و تقویت ساختار دیتاسنتر
- استاندارد های طراحی اتاق سرور
- استفاده از سیستم سرمایشی مناسب
- استفاده از سیستم اطفای حریق
- استفاده از درب‌های ضد سرقت
- استفاده از سیستم‌های کنترل دسترسی
- استفاده از دوربین‌های کنترل و نظارت
- عدم استفاده از پنجره یا شیشه
- استانداردهای برق در اتاق سرور
- چاه ارت
- یو پی اس
- ژنراتور تامین
- کابل کشی مناسب
- سقف و کف اتاق سرور
استاندارد های اتاق سرور باید به بهترین روش ممکن، پیاده سازی شده باشند؛ در غیر این صورت ممکن است که مشکلات بسیار اساسی به وجود بیاید. اتاق سرور یا دیتاسنتر (Data center) عبارت است از یک محیط امن برای نگهداری از تجهیزات شبکه با رعایت استانداردهای امنیتی.
از جمله مهم ترین استانداردهای اتاق سرور می‌توان به ANSI/BICSI-002 و استاندارد TIA 942 اشاره کرد که برای استاندارد سازی تجهیزات فیزیکی و سیستم‌های اتاق سرور از استاندارد TIA942 و برای استاندارد سازی کابل کشی و تراکینگ شبکه از استاندارد ANSI/BICSI-002 پیروی می‌شود. مطابق این استانداردها، یک «اتاق امنیتی» باید در مکانِ ورودی اصلی پرسنل یا در مجاورت آن قرار گیرد. منطقه ورود بازدیدکنندگان باید از نظر فیزیکی از عملیات امنیتی تأسیسات جدا باشد. اتاق امنیتی باید شامل امکانات عملیات امنیتی، از جمله مانیتورهای سیستم نظارت تصویری (VSS) و نیز دارای پایگاه داده و رابط کاربری در سیستم کنترل دسترسی (ACS) باشد.
موارد مختلفی برای رعایت استاندارد در اتاق‌های سرور وجود دارد که از جمله این موارد می‌توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:
- برق / دما/ کولینگ/ تجهیزات اتاق/ ابعاد/ درب/ سقف/ ایمنی اتاق/ یو پی اس و …..
- مقاوم سازی و تقویت ساختار دیتاسنتر
- استفاده از رنگ ضد حریق یا اپوکسی
- استفاده از سیستم سرمایشی مناسب و سیستم اطفای حریق
- استفاده از درب های ضد سرقت
- ایجاد سیستم کنترل دسترسی
- استفاده از دوربین‌های مداربسته تحت شبکه (آی پی) به منظور کنترل از راه دور
- استفاده از یو پی اس مناسب
- عدم استفاده از پنجره یا شیشه
- کابل کشی مناسب
- راه اندازی سیستم روشنایی
- تثبیت نمودن تجهیزات و رک‌ها
- استفاده از سیستم ارت (از 2 اهم بالاتر نباشد)
در مناطق زلزله خیز، اتاق سرور باید در پایین ترین طبقه ساختمان واقع شود؛ اما این مسئله در مناطق سیل خیز برعکس بوده و باید بالاترین طبقه ساختمان را جهت راه اندازی اتاق سرور در نظر گرفت. طبق استاندارد های اتاق سرور جهانی، یک دیتا سنتر نباید در مرکز ساختمان باشد. همچنین، جهت سهولت در جابجایی تجهیزات، اتاق سرور نباید به هیچ راهروی باریکی منتهی گردد.
در صورتی که امکان جابجایی اتاق سرور وجود نداشته باشد، باید نسبت به مقاوم سازی آن به صورت مراحل زیر اقدام کرد:
- روپوش دیوارها باید تا رسیدن به سطح آجری برداشته شود.
- سطح دیوار با استفاده از سیمان پوشش داده شود.
- برای پوشش لایه سیمانی از مواد ضد حریق استفاده شود.
- جهت کابل کشی و ایجاد لوله های اطفای حریق، کف و سقف اتاق سرور مسیر گذاری شود.
- اتاق سرور ستون گذاری و آهن کشی شود.
- تمامی سطوح آهنی در پیکره اتاق سرور با استفاده از گچ پوشیده شود.
- لایه گچی روی دیوار با استفاده از ماده ضد حریق پوشیده شود.
جهت طراحی و استاندارد سازی دیتا سنتر و اتاق سرور باید مراحل زیر را انجام داد:
میزان دمای اتاق سرور می‌تواند تاثیر بسزایی در نحوه عملکرد تجهیزات آن داشته باشد. دمای مناسب اتاق سرور 18 درجه سانتی گراد است، اما در آخرین استاندارد ها به دمای 22 الی 24 درجه سانتیگراد اشاره کرده اند. یکی از مرسوم ترین سیستم های خنک کننده کولر گازی‌ست که می‌توان با توجه به دمای مورد نیاز درجه آن را تنظیم کرد.
برای رسیدن به دمای مناسب در اتاق سرور می توان از طریق روش‌های زیر اقدام کرد:
- تعبیه سیستم سرمایش درون رک ها (Rack Oriented)
- استفاده از سیستم سرمایشی در کل فضای اتاق سرور (Room Oriented)
- استفاده از سیستم سرمایش در اطراف کف کاذب (Row Oriented)
آتش سوزی در اتاق سرور می تواند به دلیل استفاده از تجهیزات اشتغال زا یا اتصال کوتاه ادوات برقی رخ دهد یا اینکه آتش از فضای بیرونی اتاق سرور به داخل آن سرایت کند. به همین دلیل نصب سیستم‌های اعلان و اطفای حریق جزو اصلی ترین پارامترهای استاندارد اتاق سرور به شمار می آید. یکی از راهکارهای برپاسازی سیستم اطفای حریق، استفاده از کپسول آتش نشانی در اتاق سرور است. همچنین می‌توان از سیستم‌های پیشرفته‌ای مانند FM200 بهره گرفت.
در رابطه با راه اندازی سیستم اعلان و اطفای حریق اتاق سرور به نکات زیر توجه داشته باشید:
- برای وارد کردن گاز مونوکسید کربن به داخل اتاق سرور می‌توان از لوله‌های حامل استفاده کرد.
- نازل‌های نهایی باید در نزدیکی تجهیزات و دستگاه‌های اتاق سرور قرار بگیرند.
- مخزن‌های اصلی گاز باید خارج از اتاق سرور قرار بگیرند.
- استفاده از حسگر تشخیص حریق در داخل رک‌ها و نقاط مختلف اتاق سرور ضروری‌ست.
- وجود کپسول‌های آتش نشانی در اتاق سرور ضروری‌ست.
درب‌های ضد حریق به منظور جلوگیری از انتشار آتش در اتاق سرور استفاده می‌شوند.
- ارتفاع این درها 2 متر و عرض آنها 110 سانتیمتر یا 120 سانتیمتر است.
- برای پوشش این درب‌ها از PVC یا MDF استفاده شده است.
- این درب‌ها قابلیت نصب تجهیزات تشخیص حرکت را دارند.
سیستم‌های کنترل دسترسی جهت نظارت بر عبور و مرور افراد در اتاق سرور استفاده می‌شوند. پرسنل اتاق سرور برای ورود به این اتاق باید کارت تردد داشته باشند. یکی از ویژگی‌های سیستم کنترل دسترسی، استفاده از کد مخصوص یا اثر انگشت پرسنل برای ورود آنها به اتاق سرور است.
با توجه به اهمیت بالای امنیت اتاق سرور از دیگر استاندارد های اتاق سرور مجهز بودن آن به دوربین‌های CCTV است. برای کنترل و حفظ امنیت فیزیکی اتاق‌های سرور بهتر است تمامی ورود و خروج‌ها به این اتاق ضبط شوند.
به منظور بالا بردن سطح امنیت اتاق سرور، نباید هیچ گونه شیشه، پنجره یا هر پارتیشن دیگری به فضای بیرون اتاق وجود داشته باشد.
از جمله پارامترهای مهم در استاندارد های طراحی اتاق سرور، دارابودن برق پایدار با ولتاژ ثابت است. در اتاق سرور روشن بودن تجهیزات و رصد نمودن فعالیت سازمان از اهمیت زیادی برخوردار است، به همین خاطر، هر گونه قطعی در جریان برق ممکن است خسارت‌های جبران ناپذیری را به بار آورد.
جهت دفع بارهای منفی و مخرب روی سیستمها و تجهیزات اتاق سرور، از چاه ارت استفاده می‌شود. یک چاه ارت استاندارد باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- حفر چاه ارت باید تا زمانی ادامه یابد که به خاک نمناک برسد.
- درون چاه باید پودر زغال و نمک به نسبت مناسب یعنی به ازای هر کیلو زغال 2 کیلو نمک ریخته شود.
- درون مخلوط زغال و نمک موجود در چاه ارت باید یک صفحه مسی با ابعاد 50 cm و قطر 1 سانتیمتر قرار گیرد.
- برای جلوگیری از پوسیدگی صفحه مسی باید یک سیم مسی از طریق پیچ و مهره‌های مخصوص به این صفحه متصل شود.
- برای مرطوب نمودن اطراف چاه، باید لوله پولیکاهایی به قطر 4 یا 6 سانتیمتر در چاه نصب شوند.
- برای پر کردن چاه ارت باید از خاک رس نرم استفاده شود.
- مقاومت چاه ارت باید از 2 اهم بالاتر نباشد.
در صورتی که جریان برق تجهیزات اتاق سرور به طور ناگهانی قطع شود، ممکن است خسارت‌های جبران ناپذیری به بار بیاید. برای مقابله با این مشکل از یو پی اس استفاده می‌کنند.
از ژنراتور تامین به منظور جبران محدودیت‌های دستگاه‌های تامین کننده برق اضطراری استفاده می‌شود.
در کابل کشی اتاق سرور باید استاندارد های لازم رعایت شود. برای ایجاد نظم در چیدمان کابل‌های قابل حمل مانند کابل‌های رابط برق، باید یک مسیر استاندارد توکار در اتاق سرور ایجاد نمود.
سقف و کف اتاق سرور باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- حداقل یک ساعت در برابر آتش‌سوزی مقاومت کند.
- ضد الکتریسیته ساکن بوده و در برابر بارهای استاتیک مقاومت داشته باشد.
- پوشش کف اتاق باید از جنس آلومینیوم و فولاد باشد.
- کفپوش باید آنتی استاتیک باشد.
- ارتفاع سقف 2.6 متر باشد.
- ظرفیت بارگذاری 7.2KPA و تحمل بار معلق 1.2 KPA را داشته باشد.
